Vele jaren van trouwe kameraadschap met een nogal uit de kluiten gewassen herder heeft tot wat zaken geleid die de blik op de wereld een beetje hebben bijgesteld. De vele gezamenlijke wandelingen leidden tot aardige gesprekken met mede-wandelaars, tot mensen die met een hele grote boog om je heen lopen en vooral meningen. Op afstand, dat dan weer wel.
Het dier in kwestie was een duitse herder, een vrouwtje met de grootte van een mannetje. Ontzettend lief, leuk, leergierig en ook in balans. Ze hield van spelen, slapen, meubels toen ze heel jong was en vooral van mensen. Op slechts een enkele uitzondering na was iedereen in orde, alsjeblieft hier heb je een bal of stok en speel met me. Ook andere honden waren leuk om mee te spelen, de keren dat ze een grom liet gaan was slechts bij heel opdringerige honden en dat was het dan ook wel. Ze had een vorm van natuurlijke rust over zich die zich niet dominant maar zelfverzekerd uitte. Nergens bang voor maar wel nieuwsgierig zonder opdringerig te zijn. Op de kat van de buurvrouw in de tuin na kon alles zijn zoals het was.
De rust en vriendelijkheid zelve heeft ze heel wat mensen afgeholpen van bestaande vooroordelen over duitse herders. Tenminste, de mensen die zichzelf de kans gaven.
Het maakte geen verschil of de hond aangelijnd was of niet, er was continu communicatie en slechts één leider. Wandelen was een genot en er leek een vorm van onderling begrip te bestaan dat het heel natuurlijk maakte. Hond en baas maakten zich geen zorgen om elkaar en waren ook niet bevreesd voor het gedrag van de ander. Vertrouwen dat keer op keer bevestigd werd.
Hoe anders was het dan wanneer je weer eens iemand tegen kwam met een aangelijnd hondje, al dan niet voorzien van een dekentje, belletje, lampje of anderszins.
Meneer, zou u de hond aan willen lijnen?
Doe die hond eens aan de lijn!
Die hond mag niet los lopen
Hij doet toch niks hè?
Gaat u maar verder hoor, ik wacht wel
Kunt u even blijven staan, dan pak ik mijn hond wel op
Ik ben niet bang hoor maar mijn hond houdt niet van duitse herders
De aanstoot die ervaren werd door een vorm van onbekommerdheid en vertrouwen was zo groot dat het zelfs toegeschreven werd aan het ras. "Tsja, duitse herders luisteren goed hè, mijn hond zou dat nooit kunnen." Het idee dat het om onderling vertrouwen gaat ontging velen ten enen male. Een vergissing die telkens weer de kop opstak en tot de meest hilarische uitspraken leidde. Iets dat vooral waarneembaar was bij zogenaamd zenuwachtige hondjes die perfect de neurose van het baasje of het vrouwtje wisten te weerspiegelen.
Onzekerheid en een gebrek aan vertrouwen gaan hand in hand en leiden uiteindelijk maar tot één resultaat, angst en de neurotische dwang deze te beteugelen door controle. Iets dat al begint met het aanlijnen van een hond om controle uit te kunnen oefenen. De vertrouwensband die tussen elkaar opgebouwd kan worden wordt direct vervangen door een leiband. Dezelfde leiband die niet alleen om de eigen, maar ook om de nek van een ander wordt geknoopt.
Het toepassen van een leiband biedt slechts een illusie van controle. Er wordt niets opgelost, slechts de bestaande angst ofwel het gebrek aan vertrouwen wordt bevestigd. Zonder nadenken wordt er van uitgegaan dat controle het te behalen doel is. Zodra iets onder controle gebracht is lijkt het of het gevaar bezworen is. Niets is echter minder waar, zodra iets onder controle is gebracht zul je het onder controle moeten houden en daarmee de originele angst die leidde tot het idee van controle tot in de eeuwigheid bevestigen.
Het controleapparaatje dat de mens bezit wordt ook wel eens ego genoemd, dat deel van het gedachtenspectrum dat slechts in staat is strategisch te denken. Een angstzaaier pur sang daar het niets kan met vertrouwen en verantwoordelijkheid. Het ik dat zichzelf beschermt door illusie en daarmee gepaard gaande angsten. Het ik dat slechts kan bestaan door strategie en uitsluiten onder het mom van bescherming. Niet zo verwonderlijk dat onze huidige maatschappij ego-based wordt genoemd, het is het.
De continue stroom angstzaaiberichten zijn een geschenk voor het ego welke daardoor zijn bestaansrecht meer en meer weet te bevestigen. Tot voorbij het punt dat het voor velen niet eens meer bekend kan worden dat er meer is dan slechts dat strategische geleuter van het ego. Het geloof in de onmogelijkheid om controle los te laten, de angst te zien voor wat het is en er daarna hartelijk om te lachen, houdt het ego als dominerende gedachte. Een leiband, zowel om de eigen nek als om die van een ander.
Toch is het een ontzettend nuttig apparaatje, dat ego. Het is zeer vindingrijk wanneer uitgedaagd om iets te betekenen. De combinatorische mogelijkheden uitpluizen welke kunnen leiden tot een strategie is heel goed over te laten aan het ego. Het is zo gek niet te bedenken of er is wel te komen tot een weg die iets mogelijk maakt. Geef het ego ofwel het strategisch aspect een opdracht en verbaas je over de uitkomst. In no-time worden zo ongeveer alle mogelijkheden doorgerekend die leiden tot het gewenste resultaat en gepresenteerd in volgorde van effectiviteit.
Het ego is ontzettend goed in datgene dat het doet, echter, er is meer dan slechts strategie. Naast strategische processen zijn er processen als vertrouwen, liefde en begrip. Oncontroleerbare processen waar geen leiband enige grip op heeft en daarmee buiten het bereik van het ego vallen. Een leven dat slechts geleid wordt door het ego ontbeert deze processen en zal ook dit tevergeefs willen controleren. Of, er een prijsje aan hangen, liefde schijnt te koop te zijn.
Soms zijn honden wat zenuwachtig en mogelijk aggressief naar alles wat niet tot de eigen roedel hoort. Het lijkt of ze een enigzins angstige en onzekere vorm van ego-gedrag vertonen door beschermend optreden nog voordat zich ook maar een mogelijk gevaar heeft afgetekend. Een controledrang die ze bijna onbenaderbaar maakt. Blaffend en keffend wordt zoveel mogelijk aandacht gevraagd waarna de aanval vanuit onzekerheid wordt ingezet.
Een hond die niet opgewassen is tegen de taak van roedelleider maar haar toch toebedeeld krijgt zal en kan niet anders dan vertrouwen op controle en uitsluiting. Zo ook het ego. Het kan slechts heersen, niet leiden. Leiders kunnen leiden bij de gratie van het vertrouwen dat ze hebben in zichzelf en hun omgeving waar heersers wat primitiever zijn en de onderwerping en controle over hun omgeving nodig hebben daar zij onbekend zijn met vertrouwen. Het is dan ook hartverscheurend om een hond te zien lijden onder een taak waar ie niet voor geschikt is, een prachtig beest dat opgevreten wordt door de rol die hem of haar is toebedeeld. Zo ook met mensen die leven onder het juk van angst en controle daar zij (onbewust) het ego tot roedelleider hebben verheven.
Een hond op een plaats in de roedel waar ie zich lekker voelt en zichzelf kan zijn is de rust zelve en hoeft niets te bewijzen of angstig voor te zijn. Het is mogelijk om open te staan voor alles wat komt en het vertrouwen dat onderling heerst maakt dat zo ongeveer iedere uitdaging aangegaan kan worden. Vertrouwen dat heerst is daarmee een heel andere heerser dan de angst welke gepropageerd wordt door het onzekere ego dat daarmee volledig onbekend is. Dit maakt het ego een nuttig deel van de roedel maar allesbehalve een leider, iets dat het niet kan zijn.
Hartverscheurend wordt het wanneer het ego de rol van leider opgedrongen krijgt. Van een ultiem combinatorisch en strategisch proces is geen liefedevol en mild wezen te maken. Laat het ego datgene doen waar het goed in is en mogelijk valt er dan te beseffen dat er iets anders is dat moet leiden teneinde niet overheerst te worden. Wanneer ooit bemerkt is dat een wil en passie om iets te doen met alle graagte ondersteund wordt door het ego als intelligente strateeg om het doel te bereiken kan wellicht de rol van het ego gezien worden. Een ondersteunende rol, heerlijk puzzelen zonder verantwoordelijkheid voor de beslissing.
Zouden we het politieke spel eens beschouwen dan vinden we daar dezelfde strategische rol terug zonder ook maar een enkele vorm van verantwoordelijkheid. Vertrouwen is daar non-existent en het geheel draait op angst en uitsluiting resulterend in een zich steeds meer sluitend net van controle. Net als in de rest van het leven is er geen leidende rol weggelegd voor de primitieve en onkundige modus operandi van het ego op het gebied van leiderschap. Wel een overheersende vanuit angst en incompetentie welke zich op ieder mogelijk moment openbaart.
Misschien dat de bange hondjes eens wat rust gegeven kan worden zodat ze zich ook eens lekker op hun plaats voelen waardoor de echte leiders op kunnen staan. Liefde, vertrouwen en begrip.