Een tijdje geleden konden we nog genieten van een overheidscampagne die gericht was op het tegengaan van allerlei pesterijen. De pestkoppen op school hadden een desastreuze invloed op de slachtoffers en ja, dat kan natuurlijk niet. Aanpakken die pestkoppen en begrip kweken voor de slachtoffers was het motto om toch een beetje een leefbare samenleving te creëren.
Wie ooit pestkoppen bestudeerd heeft kan vrij snel zien dat pestkoppen niet zoveel op hebben met eigenwaarde. Niet met de eigenwaarde van anderen en voor de eigen eigenwaarde blijken ze volledig afhankelijk te zijn van anderen. Het klinkt misschien een beetje sneu maar het lijkt dat pestkoppen een behoorlijke achterstand hebben opgelopen in hun vroege leven. Het is best lastig om van jongs af aan gekleineerd en buitengesloten te worden waardoor de ontwikkeling van eigenwaarde wat schade op heeft gelopen. Onbekend met zowel het begrip als de inhoud van eigenwaarde wordt er dan maar gezocht naar een alternatief dat houvast biedt, macht.
De zucht naar macht is daarmee niet meer dan een compensatie voor hetgeen niet in zichzelf gevonden kan worden en een stinkende jaloezie wanneer het wel in anderen wordt ontdekt. Een ieder die zichzelf weet te waarderen kan een ander ook waarderen en dat biedt een basis voor gelijkwaardigheid. Wat als eigen tekortkoming gezien wordt kan ook in een ander ontdekt worden en mogelijk kunnen zaken die als tekortkoming van een ander gezien worden ook als eigen tekortkoming ontdekt worden. Daaruit zou zo maar kunnen volgen dat iedereen wel wat tekortkomingen heeft. Een menselijke eigenschap, die zogenaamde tekortkomingen, en eenvoudig te ontdekken.
Wanneer eigenwaarde of menselijke waarde niet van toepassing is, is het niet zo verwonderlijk dat er waarde aan andere zaken wordt toegekend. Waardetoekenning vindt dan al snel plaats aan onmenselijke, ongelijkwaardige en fictieve zaken als hiërarchische positie, geld en macht. Macht, ontstaan als compensatie voor eigenwaarde, wordt dan opeens een te bereiken doel dat waardigheid zou moeten vertegenwoordigen. Een onlogisch idee dat toch een behoorlijke aanhang kent.
De idee dat machthebbers en hun dienaren ook maar iets op hebben met menselijke waarde kan maar beter vergeten worden. Zonder het bestaan van een intrinsieke eigenwaarde is er slechts de illusie die, voorzien van een dun laagje menselijk chroom, een rottende zweer verbergt. Met de nodige propaganda en geveinsde menselijkheid kan best een beeld van barm- of warmhartigheid opgehouden worden maar dat duurt slechts zolang er niets ten uitvoer wordt gebracht. De daden en gevolgen zijn de werkelijkheid ondanks mooie praatjes. En, wanneer de daden dan bezien worden toont dat dan ook slechts een gebrek aan alles dat een mens menselijk kan laten zijn.
Een blik op het laatste voorstel van een machtswellusteling illustreert dit op treffende wijze. Ondanks dat we allen mensen zijn lijkt het noodzakelijk om vooral de eigenwaarde van mensen af te breken. Goedwillende mensen met een hart voor het bestaan worden weggezet als gemankeerd en zelf schuldig aan het onheil dat hen treft. Niets meer dan een projectie van de eigen onmogelijkheid tot zelf- en naastenliefde die onder de noemer noodzakelijk of landsbelang wordt gebezigd.
Ter meerdere eer en glorie van de macht wordt getracht om diegenen hun waardigheid te ontnemen die werkeloos zijn geworden binnen het systeem van "werken totdat je sterft" dat door diezelfde machthebbers is opgezet. Het is het levenswerk van machtelozen, van menselijke lichamen die iedere menselijke waarde en waardigheid graag om zeep helpen omdat ze zichzelf niet in staat achten werkelijk mens te zijn.
Een clubje machtige machtelozen.