Nu er 2014 op de kalender staat is het weer eens tijd om terug te blikken op het afgelopen jaar. Een jaar dat, net als vele jaren, weer een mix was van alles en nog wat. Een jaar dat zo op het eerste gezicht maar beter uit de jaartelling genomen kan worden. Er waren mooie dingen en er waren lelijke dingen en hoe het ook gedraaid wordt, oppervlakkig heerst er een algemeen gevoel van ontevree.
Best wel raar, ondanks successen op vele vlakken, ondanks doorbraken in begrip en ondanks geweldige ervaringen met mooie mensen lijkt er toch een vorm van mineurstemming over te blijven. Een gevoel van onmacht, onbegrip en onwerkelijkheid. Of onrust. Of, er moet nog iets... en juist dit laatste lijkt de hoofdrol te spelen. Er moet nog iets.
Een drive om iets te moeten, het gevoel dat er nog iets gedaan moet worden, maakt nogal onrustig. Helemaal niet erg wanneer het duidelijk is wat er moet gebeuren maar slopend en knagend wanneer dat maar niet duidelijk wil worden. Een blik op het nieuws, of in ieder geval dat wat er voor door moet gaan, is direct verantwoordelijk voor een gevoel dat er iets moet gebeuren. Het klopt niet wat er gepresenteerd wordt en dat vraagt, smeekt en bidt om er iets mee te doen. Of het nu duidelijk zichtbaar propaganda is of slechts bestaat uit een blik op de werkelijke beleving van mensen, diep van binnen maakt het indrukken die leiden tot maar één conclusie. Het klopt niet. En ook al is het mogelijk om de vinger te leggen op hetgeen wat niet klopt, dan nog klopt het niet dat het zo gepresenteerd of beleefd wordt.
Het klopt niet. Ofwel, er zit geen hart in. Mogelijk is dat hetgeen dat leidt tot een ontevreden gevoel, een gevoel dat maar niet weg wil gaan zonder het weer te laten kloppen. Het hart dat weer terug moet in de beleving en de presentatie om tot een goed gevoel te leiden. Een hartewens.
Op één of andere manier hebben we het als mensen onder elkaar voor elkaar gekregen dat er hele belangrijke zaken zijn ontstaan. Zaken die zo belangrijk lijken dat er zelfs levens voor opgeofferd dienen te worden. Noem eens landsbelang, economie of enig ander iets dat belangrijk lijkt en opeens lijkt dat allemaal belangrijker te zijn dan het eigen leven. Of, iets preciezer, het lijkt noodzakelijk te zijn voor ons eigen leven.
Zonder eerst al die zogenaamd belangrijke dingen op te lossen lijkt het vaak onmogelijk om toe te komen aan het eigen belang. Zonder eerst de hele wereld voor de ondergang te behoeden lijkt het onmogelijk om aan jezelf toe te komen. Het continue bombardement aan propaganda en afleiding houdt je weg van datgene dat werkelijk belangrijk is, jezelf. En zelfs al zou je er aan toekomen dan knaagt er wel het idee wel dat je daarmee onachtzaam zou zijn naar de rest van de mensheid. Alsof het een vorm van egotisme zou zijn.
Welkom in een hele subtiele gevangenis, eentje zonder tralies maar met een directeur die z'n hart niet kan of wil laten spreken. Het feit dat de gevangenis gezien kan worden is al vele stappen verder dan de blik die bij velen leeft en toch, ook dat bevredigt niet. Er moet nog iets.
Een plant is een plant, een dier een dier en een mens een mens. De vraag of een plant iets anders zou willen zijn dan een plant lijkt onzinnig, de vraag of een dier dat zou willen lijkt even onzinnig en wanneer we dat de mens zouden vragen ontstaat er twijfel. Twijfel die het eigen menszijn tegenover een voorgesteld ideaalbeeld zet. Zonder dat ideaalbeeld zou een mens gewoon mens kunnen zijn maar helaas heeft de mens zich voorgesteld iets anders te moeten zijn dan zichzelf. Een vorm van hoger ideaal waarmee de mens op haar eigen ondergang afstevent.
Externe factoren lijken noodzakelijk voor de mens om mens te kunnen zijn. Zonder een perfecte buitenkant lijkt er geen perfecte binnenkant mogelijk en daarmee heerst er een continu conflict. Als mens ben je simpelweg mens maar het beeld klopt niet. Gewoon mens zijn met een kloppend hart voor het mens zijn wordt gezien als onvoldoende, als niet passend en zelfs als asociaal. Eerst moeten alle zelfbedachte of gepropageerde zaken buiten jezelf opgelost worden voordat je een keertje mag bedenken dat ook jij er toe doet. Harteloze zaken als nationaliteit en economie leiden tot onmenselijkheden als oorlog en uitbuiting waarmee ze een aanslag vormen op het hart van het menszijn. Een heel menselijk gevoel resteert, het klopt niet.
En ja, het klopt dan ook voor geen meter. Het hart van het bestaan, de menselijke waarde, is er uit gerukt. Een harteloze wereld van concepten die geen enkele relatie meer lijkt te hebben met de mensen waaruit zij is ontstaan. Een mensheid die vele zaken belangrijker vindt dan het eigen kloppende hart waaruit ze voortkomt. Verloren en ongebonden aan de eigen oorsprong wordt de pijn in het hart ervaren als iets dat opgelost kan worden door er nog maar eens een extern concept tegenaan te gooien. Welja, waarom ook niet, het heeft ons hier in deze ellende gebracht en het kan nog best een tandje erger.
Maar... zou het ook mogelijk zijn om eens naar het hart te luisteren en gewoon te voelen dat deze gekte slechts tot nog meer gekte leidt? Dat een pad zonder hart tot pijn leidt? Dat we pas weer echt als mens kunnen leven wanneer er een hart in het menselijk bestaan is dat klopt voor het bestaan?
Er klopt iets niet, er moet nog iets.
Een kleine hartewens voor het nieuwe jaar, laat het kloppen in plaats van te denken dat het kloppend gemaakt kan worden.